The Infona portal uses cookies, i.e. strings of text saved by a browser on the user's device. The portal can access those files and use them to remember the user's data, such as their chosen settings (screen view, interface language, etc.), or their login data. By using the Infona portal the user accepts automatic saving and using this information for portal operation purposes. More information on the subject can be found in the Privacy Policy and Terms of Service. By closing this window the user confirms that they have read the information on cookie usage, and they accept the privacy policy and the way cookies are used by the portal. You can change the cookie settings in your browser.
Komplementarność teorii sieci relacyjnych i teorii amalgamatówThe article aims to show that Lamb’s Relational Network Theory (RNT) (1999) is compatible with Fauconnier and Turner’s Conceptual Network Theory (CNT) (1998) and that the theories may complement each other in the analysis of language-related operations. The article presents main assumptions of both theories and describes a stratificational...
W artykule podejmuję problem bułgarskich rzeczowników złożonych z komponentem арт-. Zwracam uwagę zwłaszcza na kilka istotnych cech interesujących mnie złożeń. Chodzi przede wszystkim o seryjny charakter derywatów, powstałych w oparciu o prosty model słowotwórczy bazujący na analogii, a także o cechę formalnej przejrzystości omawianych compositów, której towarzyszy wysoki stopień zagęszczenia semantycznego...
Celem artykułu jest określenie statusu wyrażenia dla odmiany w języku polskim, zarówno na poziomie przedmiotowym języka (analizowanym w perspektywie semantyczno-składniowej), jak i na poziomie metatekstu (opisywanym w terminach funkcjonalnych). Tłem dla przeprowadzanych analiz są wyrażenia typu dla zdrowia, dla zabawy oraz dla przykładu, dla przypomnienia. Uzyskane wyniki potwierdzają, że użycia dla...
Przedmiotem analiz w artykule są wyrażenia metatekstowe homograficzne z formami imiesłowów przysłówkowych wybranych czasowników, takie jak np. nie mówiąc o_, nie wspominając o_, nie wytykając_, nie wdając się w_, nie schlebiając_, nie licząc_. Celem badań było ustalenie, jakie zmiany semantyczno-składniowe towarzyszą procesowi leksykalizacji/deleksykalizacji oraz gramatykalizacji tych wyrażeń, a także...
Artykuł poświęcony jest analizie czasowników przesądzających fałsz zdań wymaganych składniowo bądź implikowanych semantycznie ze względu na pojęcia niefaktywności (Kiparscy 1970) oraz implikatywności (Karttunen 1971). Kategorie te są obecne w literaturze przedmiotu od bez mała półwiecza. Tymczasem konfrontacja dobrze znanych (wydawałoby się) idei z materiałem językowym przynosi niespodziewane rezultaty...
Artykuł jest pierwszą pracą z trzyczęściowej serii, która podejmuje problematykę opisu historii i etymologii polskiego wyrazu czytać w ujęciu morfosemantycznym. Prezentowana tu część skupia się na dwóch zagadnieniach: rekonstrukcji formalnej protordzenia (rozpatruje sporną wśród badaczy nie-/obecność nagłosowego *s- w protoformie indoeuropejskiej *kṷei-) oraz relacji gramatycznej między pochodną czytać i...
Artykuł jest głosem w dyskusji nad semantyką polskich wyrażeń ze słowem fakt, polemicznym wobec ujęć „obiektywistycznych”, upatrujących w „faktach” zrealizowane stany rzeczy, niezależne od tego, jak je ujmują podmioty mówiące; w szczególności odwołuje się do artykułu M. Danielewiczowej (PJ 2017/9) na ten temat. Obydwa ujęcia są zakorzenione w tradycji semantyki strukturalistycznej i obydwa dotyczą...
W niniejszym artykule zostały poddane analizie różnice w opisie powiązań tekstowych (relacji dyskursywnych) w badaniach korpusowych, w szczególności w odniesieniu do kwestii użycia ustanawiających je markerów dyskursywnych – wyrażeń wiążących ze sobą kolejne fragmenty tekstu i niosących informacje o charakterze tych powiązań. Tekst przedstawia trzy koncepcje opisu eksplicytności i implicytności przekazu...
В статье рассмотрены возможные причины различий между белорусско-русской и украинско-русской смешанной речью (БРСР и УРСР) в области словообразования: на основе некоторых деривационных явлений показано, какие аффиксы – ‘русские’ или ‘белорусские’ / ‘украинские’ – являются более предпочтительными, а также исследовано, какие социодемографические и структурные факторы влияют на выбор аффиксов.Сопоставление...
Artykuł przedstawia jeden z typów polskich haseł w XVI-wiecznych łacińsko-polskich słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, tzn. polskie wyrazy i połączenia wyrazowe zapisane w tych leksykonach więcej niż raz. Można wyróżnić 4 zasadnicze typy powtarzających się polskich haseł: 1) hasła występujące jednocześnie w słowniku z 1532 r. i 1544; 2) hasła powtarzające się w częściach zasadniczych słowników i...
Celem artykułu jest opisanie problemów związanych z czasownikiem mieć, który przez wielu badaczy jest uznawany za jednostkę reprezentującą pojęcie elementarne, obecne na przykład w znaczeniu czasownika stracić. Ustalenie kształtu jednostek konstytuowanych przez mieć nastręcza jednak wielu kłopotów (ze względu na jego szeroką dystrybucję).Autorka analizuje jedynie te konteksty, w których mieć wchodzi...
W artykule omówiono etymologię kilku jidyszyzmów występujących w polskim socjolekcie przestępczym od dziewiętnastego wieku do dwudziestolecia międzywojennego. Autor tekstu odniósł się do jednostek słownikowych notowanych w najstarszych opracowaniach poświęconych żargonowi, przy czym z uwagi na ograniczenia wydawnicze opis zawęził do nazw funkcjonariuszy policji i strażników więziennych: bałmelchume, musor, meszures, chatrak, tatajłemnyk...
Ku nieafiksalnym związkom proklityka-czasownik w europejskiej odmianie języka portugalskiego. Badanie korpusowe nad zmianą w składni wywołaną czynnikami fonologicznymiArtykuł przybliża powody, dla których portugalskie (europejskie) zaimki atoniczne w pozycji prewerbalnej, dawniej stanowiące część innych wyrażeń, stały się wyrażeniami prozodycznie wprawdzie niesamodzielnymi, lecz składniowo samodzielnymi...
Artykuł zawiera analizę składniowo-semantyczną jednostek leksykalnych z ciągami o mał- oraz omal, np. o mało co; o mały włos, a; o mały figiel; omal nie; omalże. Wyrażenia te otwierają miejsca walencyjne dla różnych klas części mowy, najczęściej łączą się z czasownikami. Należą do klasy operatorów metapredykatywnych. Badane jednostki mają wspólny komponent semantyczny ‘niewiele brakowało do tego,...
Celem artykułu jest próba syntetycznego i konfrontacyjnego nakreślenia poglądów odnoszących się do teorii języka Humboldta, Baudouina i Saussure’a. Autor wskazuje na zależności między tymi koncepcjami, a także śledzi najważniejsze związki między uczonymi. Ostatecznie formułuje hipotezę wyjaśniającą relacje pomiędzy doktrynami. Koncepcje języka Humboldta, Baudouina i Saussure'a nawiązują do hipotezy...
Set the date range to filter the displayed results. You can set a starting date, ending date or both. You can enter the dates manually or choose them from the calendar.